Tuần 34 – Luyện tập tóm tắt văn bản nghị luận

1. SGK Ngữ văn 77, tập hai, trang 123 dẫn dự định tóm tắt văn bản Mấy nét về thơ mới trong cách nhìn lại hôm nay của một bạn học sinh với một số nội dung sau:

– Cái buồn của thơ mới không uỷ mị mà chứa nhiều yếu tố tích cực.

– Thơ mới là phong trào văn học phong phú, một phong trào sáng tạo dồi dào, có nhiều yếu tố tích cực.

– Phong trào Thơ mới có nhiều đóng góp về nghệ thuật thơ.

– Thơ mới xứng đáng được mệnh danh là "một thời đại trong thi ca" như Hoài Thanh đã nói.

Căn cứ vào văn bản gốc, có thể thấy dự định văn bản tóm tắt trên đây thiếu nội dung: Thơ mới đã đổi mới sự biểu hiện cảm xúc, góp phần vào sự phát triển của tiếng Việt.

2. Thực hành tóm tắt văn bản Một thời đại trong thi ca của Hoài Thanh (phần trích trong SGK)

Gợi ý:

a) Vấn đề nghị luận: Tinh thần của thơ mới.

b) Đích của nghị luận: Khắc hoạ tinh thần thơ mới là sự cách tân về thơ, từ cái "ta" chuyển sang cái "tôi" đầy màu sắc cá nhân, là tình yêu tha thiết tiếng Việt.

c) Bố cục và những ý chính của văn bản trích

– Phần mở bài: Câu đầu "Bây giờ hãy đi tìm cái điều ta cho là quan trọng hơn: tinh thần thơ mới".

– Phần thân bài gồm các ý sau:

+ Cái khó trong việc tìm ra tinh thần thơ mới và xác định cách tiếp cận đúng đắn cần phải có.

+ Những biểu hiện của "cái tôi" cá nhân trong thơ mới, "cái tôi" buồn, bế tắc nhưng khao khát với cuộc sống, với đất nước, con người.

+ Tình yêu, lòng say mê, nâng niu đối với tiếng Việt.

– Phần kết bài

d) Dựa vào kết quả đã tìm trên đây, tự tóm tắt văn bản thành một đoạn văn ngắn (khoảng 5 đến 6 câu).

Mai Thu