Bài 10 – Ôn tập truyện kí Việt Nam
Hướng dẫn
1. Lập bảng thống kê văn bản truyện kí Việt Nam đã học từ đầu lớp 8.
VĂN HỌC VIỆT NAM
Tên văn bản |
Tác giả |
Năm tác phẩm ra đời |
Thể loại |
Nội dung chủ yếu |
Đặc sắc nghệ thuật |
1. Tôi đi học |
Thanh Tịnh (1911- 1988) |
1941 |
Truyện |
Những cảm giác trong sáng về những kỉ niệm của buổi tựu trường đầu tiên. |
Giàu chất thơ, chất trữ tình. |
2. Trong lòng mẹ |
Nguyên Hồng (1918- 1982) |
1938 |
Hồi kí |
Nỗi đau và tình yêu vô bờ của bé Hồng đối với mẹ. |
Giàu chất trữ tình, giàu cảm xúc. |
3. Tứcnướcvờ bờ (Tắt, đèn) |
Ngô Tất Tố (1893- 1954) |
1937 |
Tiểu thuyết |
Vẻ đẹp tâm hồn, sức sống tiềm tàng mạnh mẽ của người nông dân. Bộ mặt tàn ác bất nhân của xã hội thực dân phong kiến đương thời. |
Khắc họa nhân vật rõ nét. Ngòi bút miêu tả linh hoạt sống động, ngôn ngữ đặc sắc. |
4. LãoHạc |
Nam Cao (1915- 1951) |
1943 |
Truyện ngắn |
Tình cảnh khôn cùng và nhân phẩm cao quý của lão Hạc. |
Kể chuyện đặc sắc, khắc họa nhân vật tài tình, ngôn ngữ sinh động, giàu ấn tượng. |
VĂN HỌC NƯỚC NGOÀI
Tênvăn bản |
Tác giả |
Năm tác phẩm ra dời |
Thể loại |
Nội dung chủ yếu |
Đặc sắc nghệ thuật |
1. Cô bé bán diêm |
An- đéc- xen (1805- 1875) |
Truyện ngắn |
Lòng thương cảm sâu sắc đối với một em bé bất hạnh. |
Kể chuyện hấp dẫn đan xen hiện thực và mộng tưởng, tình tiết hợp lí. |
|
2. Đánhnhau với cối xay gió |
Xéc-van- tex (1547- 1616) |
1615 |
Tiểu thuyết |
Sự tương phản giữa Đôn Ki-hô- tê và Xan-chô Pan-xa. |
Xây dựng nhân vật đặc sắc. |
3. Chiếc lá cuối cùng |
0 Hen-ri (1862- 1910) |
Truyện ngắn |
Tình yêu thương cao cả giữa những người nghèo khổ với nhau. |
Hấp dẫn, khéo léo kết cấu đưa ngược tình huống. |
|
4. Hai cây phong |
Ai-ma- tôp (1928-) |
1961 |
Truyện |
Hai cây phong gắn với kỉ niệm đẹp. |
Miêu tả sinh động qua cái nhìn và bằng cả tâm hồn của người kể chuyện. |
2. So sánh nội dung tư tưởng và hình thức nghệ thuật của ba văn bản trong các bài 2, 3 và 4.
a) Giống nhau:
– Đều là văn tự sự, đều được xếp vào truyện kí hiện đại (sáng tác vào thời kì 1930-1945).
– Cùng có đề tài con người và cuộc sống đương thời của tác giả, đều đi sâu miêu tả số phận của những con người bị dập vùi, cực khổ.
– Đều chan chứa tinh thần nhân đạo.
– Đều có lối viết chân thực gắn với đời sống, bút pháp hiện thực sinh động.
(Đây cũng là những đặc điểm chung nhất của dòng văn xuôi hiện thực trước cách mạng của ta).
b) Khác nhau:
Văn bản |
Thểloại |
Phương thức biểu đạt |
Nội dung chủ yếu |
Đặc điểm nghệ thuật |
Tronglòngmẹ |
Hồi kí (trích) |
Tự sự (có trữ tình) |
Nỗi đau của bé Hồng, một đứa bé mồ côi và tình yêu thương mẹ của đứa bé. |
Văn chân thực, trữ tình thiết tha. |
Tứcnướcvỡ bờ |
Tiểu thuyết (trích) |
Tự sự |
Phê phán chế độ tàn ác, bất nhân và ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn, sức sống tiềm tàng của người phụ nữ nông thôn. |
Khắc họa nhân vật và miêu tả hiện thực, một cách chân thực, sinh động. |
LãoHạc |
Truyện ngắn (trích) |
Tự sự xen trữ tình |
Số phận bi thảm – của người nông dân cùng khổ Và nhân phẩm cao đẹp của họ. |
Nhân vật được đào sâu tâm lí, cách kể chuyện tự nhiên, linh hoạt đậm chất triết lí và trữ tình. |
3. Học sinh chuẩn bị nghiêm túc để trả lời câu hỏi này.
Mai Thu
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
Bài 17 – Kiểm tra tổng hợp cuối học kì I
Bài 17 – Kiểm tra tổng hợp cuối học kì I Hướng dẫn ♦ PHẦN [...]
Th1
Bài 17 – Hoạt động ngữ văn: Làm thơ bảy chữ
Bài 17 – Hoạt động ngữ văn: Làm thơ bảy chữ Hướng dẫn Thơ bảy [...]
Th1
Bài 17 – Hai chữ nước nhà (trích)
Bài 17 – Hai chữ nước nhà (trích) Hướng dẫn Trần Tuấn Khải (1895-1983), bút [...]
Th1
Bài 16 – Ôn tập và kiểm tra phần Tiếng Việt
Bài 16 – Ôn tập và kiểm tra phần Tiếng Việt Hướng dẫn A. ÔN [...]
Th1
Bài 16 – Muốn làm thằng Cuội
Bài 16 – Muốn làm thằng Cuội Hướng dẫn ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 1. [...]
Th1
Bài 15 – Thuyết minh về một thể loại văn học
Bài 15 – Thuyết minh về một thể loại văn học Hướng dẫn I. TỪ [...]
Th1